Aantal niet-inheemse soorten in de Belgische Noordzee neemt toe

Wereldwijd hebben talrijke plant- en diersoorten met veel succes nieuwe leefgebieden gekoloniseerd, zo ook in het mariene milieu. Het fenomeen van niet-inheemse soorten is niet nieuw, maar voor een aantal soorten is het echter moeilijk te zeggen of ze nu al dan niet inheems zijn gezien de beschikbare kennis in sommige gevallen niet ver genoeg terug gaat in de tijd. Ook de impact van niet-inheemse soorten op de omgeving, de economie en de volksgezondheid is voer voor onderzoek.

Over deze vragen boog het VLIZ Alien Species Consortium zich. Dit samenwerkingsverband tussen het Vlaams Instituut voor de Zee en 14 nationale en internationale kennisinstellingen resulteerde in een nieuwe publicatie en website waarin een blik geworpen wordt op de gevestigde niet-inheemse soorten in onze mariene en kustgebonden wateren. Uit het onderzoek blijkt dat er momenteel (2020) zo’n 79 soorten niet-inheems zijn, waarvan de minderheid (10-15%) een invasief karakter vertoont. De meeste nieuwe soorten vinden hun weg naar onze wateren via het maritiem transport (76%) en de aquacultuur (41%). Het aantal nieuwe soorten is ook stijgende, zo wordt geschat dat voor 1990 zestig procent van alle niet-inheemse soorten niet voorkwam was in onze zoute en brakke wateren. Gezien de ecologische, economische, maar ook menselijke risico’s verbonden aan dergelijke introducties, zijn er de afgelopen jaren dan ook beleidsmaatregelen ingesteld gericht op het voorkomen van nieuwkomers en het mitigeren van de schadelijke gevolgen van sterk invasieve soorten. De effecten hiervan lijken voorzichtig merkbaar gezien de stijging aan niet-inheemse soorten afnam tot 10% in de laatste tien jaar. Een blijvende monitoring zal echter moeten uitwijzen of de huidige regelgeving in staat is dit fenomeen ook in de toekomst beter te beheersen.

Naast een soortenoverzicht, werd ook werk gemaakt van het bundelen van informatie over de levenscyclus en ecologie van de soort, de wijze van introductie en verspreiding, potentiële effecten of meetbare impact van de soort op het milieu en mogelijke maatregelen.

Interesse? Surf dan naar de website of contacteer het VLIZ indien u ook het boek aan uw persoonlijke collectie wil toevoegen.

Voor project gerelateerde vragen kan u terecht bij:
dr. Thomas Verleye (VLIZ)
dr. Fien De Raedemaecker (VLIZ)