Afgelopen week vonden in New York de allerlaatste onderhandelingen plaats die als doel hebben een internationaal verdrag aan te nemen voor de bescherming van de biodiversiteit op hoge zee. De overeenkomst, gekend als de 'Global Ocean Treaty', werd bereikt na 17 jaar van intense discussies en onderhandelingen bij de Verenigde Naties. België speelde een actieve rol in het uitwerken en finaliseren van dit verdrag. Het zal nu onder andere mogelijk worden om natuurgebieden op volle zee – buiten de territoriale wateren – te creëren.
Het nieuwe verdrag is van het grootste belang voor België, aangezien ons land als stichter van de Blue Leaders in 2019 een sterke voorstander is van de bescherming van de oceaan en het behoud van haar rijkdommen. De aanname van de doelstelling om 30% van de oceaan te beschermen tegen 2030 tijdens de COP Biodiversiteit in Montreal in december vorig jaar was een eerste belangrijke stap. Het afsluiten van dit nieuwe Verdrag voor de Bescherming van Biodiversiteit op Volle Zee (BBNJ – Biodiversity Beyond National Jurisdiction, of ook wel the 'Treaty of the High Seas) is de tweede en laatste stap vooraleer men effectief kan beschermen.
De oceaan is van cruciaal belang voor het behoud van het leven op aarde. Ze is de bron van voedsel en energie voor miljoenen mensen, regelt het klimaat en zorgt voor zuurstof. Helaas wordt de oceaan bedreigd door vervuiling, overbevissing, klimaatverandering en andere menselijke activiteiten. Het beschermen van onze oceaan is daarom essentieel voor de toekomst van de planeet. Eén van de belangrijkste redenen is de unieke rol die de oceaan speelt in de strijd tegen klimaatverandering. Zo absorbeert ze ongeveer een derde van de CO2 die door menselijke activiteiten in de atmosfeer wordt uitgestoten. Dit helpt om de opwarming van de aarde te verminderen en het klimaat te stabiliseren.
Het nieuwe BBNJ-verdrag moest er komen om natuurgebieden op volle zee te creëren. Iets wat tot nog toe op volle zee niet kon. 70% van het aardoppervlak bestaat uit water waarvan 3/4 volle zee is die op dit moment op geen enkele manier volledig door de internationale gemeenschap kon beschermd worden. Dankzij dit verdrag is de tweede en laatste stap gezet om 30% van die volle zee tegen 2030 om te vormen tot natuurgebieden op volle zee. Natuurgebieden op volle zee zijn gebieden waarin menselijke activiteiten zeer strikt geregeld worden: duurzame scheepvaart, wetenschappelijk onderzoek met respect voor de natuur, duurzaam watertoerisme, geen ongebreidelde visserij. De wetenschap is het erover eens dat we minstens 30% moeten beschermen met de inrichting van natuurgebieden op volle zee om een weerbare oceaan te hebben die impact heeft op de klimaatverandering. Met 30% bereik je het tipping point (keerpunt) om ook de andere 70% leefbaar te houden. Naast de natuurgebieden op volle zee spreekt het Verdrag ook over de toegang tot mariene genetische bronnen en de eerlijke verdeling van de voordelen die daaruit voortvloeien, milieu-effectbeoordelingen van activiteiten op hoge zee, capaciteitsopbouw en de overdracht van mariene technologie. Het verdrag zal, net als het klimaatverdrag, ook een ‘Conference of the Parties’ (COP) organiseren.
(c) afbeelding - Shutterstock
Vlaams Instituut voor de Zee | InnovOcean Campus | Jacobsenstraat 1, 8400 Oostende, België
Tel.: +32-(0)59-33 60 00 | e-mail: compendium@vliz.be
