De oceaan speelt een sleutelrol als klimaatregulator en bij het bufferen van de effecten van de klimaatverandering. Zo absorbeerde de oceaan sinds de industriële revolutie meer dan 25% van de menselijke CO2-uitstoot en ruim 90% van de extra warmte als gevolg van het broeikaseffect. Niettegenstaande de fundamentele connectie van het klimaat, de oceaan en de biodiversiteit, zijn er nog steeds processen die we niet volledig begrijpen.
In navolging van de Klimaattop COP 25 in Madrid, de zogenaamde ‘Blue COP’, maakte het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) een beleidsinformerende nota, met als doel (1) de onlosmakelijke connecties tussen de oceaan, het klimaat, de biodiversiteit en ons welzijn te duiden, (2) een beknopt overzicht te geven van het (inter)nationaal klimaatbeleid, (3) duiding te geven rond de beschikbare relevante wetenschappelijke expertise binnen de Belgische mariene onderzoeksgemeenschap en (4) het belang van een verdere uitbouw van de mariene observatie- en onderzoeksinfrastructuur te onderstrepen.
Wetenschappers zijn het erover eens dat er een grensoverschrijdende en multidisciplinaire aanpak nodig is om de connectie tussen het klimaat en de oceaan te doorgronden om zodoende de implicaties van een veranderende oceaan voor ons milieu en welzijn te voorspellen. Deze inzichten zullen van fundamenteel belang zijn voor de onderbouwing van de maatschappelijke en politieke respons op de klimaatverandering. De internationale onderzoeksgemeenschap heeft dan ook een essentiële rol te spelen in het grote oceaan-klimaatvraagstuk en in het aanreiken van oplossingen.
Zo zullen grootschalige grensoverschrijdende observatie-initiatieven en -infrastructuren die voorzien in langetermijnobservaties de basis vormen tot een beter begrip van oceaanprocessen. De verdere uitbouw van de e-infrastructuur dient hierbij te voorzien in de verdere voeding van geavanceerde modellen gericht op het genereren van realistische toekomstscenario’s.
België kan, ondanks zijn beperkt zeegebied, bogen op een lange traditie van marien onderzoek. Het merendeel van de mariene onderzoeksgroepen heeft in zijn onderzoek een direct raakvlak met het klimaatvraagstuk en kenmerkt zich door een grote diversiteit in expertise. Ze vormen een gevestigde waarde met betrekking tot zowel fundamentele (bv. ecologie, biogeochemie, hydrodynamica, paleontologie, etc.), adaptieve (bv. kustverdediging, etc.) als mitigerende (bv. offshore hernieuwbare energie, etc.) thema’s.
De voortgezette ondersteuning van de voornoemde expertise en infrastructuur is dan ook essentieel om onze mariene inzichten in het kader van de klimaatverandering verder aan te scherpen en te verbreden. Deze metingen en kennis zullen cruciaal zijn om te komen tot onderbouwde oplossingen en een adequate maatschappelijke respons op het klimaatvraagstuk te formuleren.
De beleidsinformerende nota kan hier geraadpleegd worden.
Communicatiehoofd en persverantwoordelijke VLIZ: Jan Seys – jan.seys@vliz.be
Vlaams Instituut voor de Zee | InnovOcean Campus | Jacobsenstraat 1, 8400 Oostende, België
Tel.: +32-(0)59-33 60 00 | e-mail: compendium@vliz.be
