Het kusttoerisme is een belangrijk economische motor van ons land en de kust blijft de nummer één vakantiebestemming van de Belg. Zo bezoeken jaarlijks ongeveer 6 miljoen dagtoeristen de kust tijdens de zomermaanden, voornamelijk om er te wandelen op het strand of de dijk, te baden in de zee en er te genieten van de gezonde zeelucht (KustINzicht2019). Het opnieuw openstellen van het kustgebied en de stranden voor recreatief gebruik en strandtoerisme na de (beperkte) COVID-19 lockdown, is geen triviaal vraagstuk.
Ter ondersteuning van de huidige afbouwstrategie werd een beleidsinformerende nota opgesteld met betrekking tot de ‘Wetenschappelijke kennis over het coronavirus SARS-CoV-2 in de context van de Vlaamse stranden’. In deze nota wordt gericht aandacht gegeven aan risicobeheer en de onderbouwing van mogelijke beleidsmaatregelen voor drie specifieke thema’s. Hierbij dient vermeld te worden dat er nog heel wat hiaten zijn in de wetenschappelijke kennis om de risico’s op een sluitende wijze te kunnen inschatten.
Het potentieel gevaar inzake de mogelijke aanwezigheid van en besmetting door het SARS-CoV-2 virus in zeewater, situeert zich voornamelijk rond de instroom van onbehandeld afvalwater in zee. Gezien deze sterke verdunning in zeewater, en het ontbreken van bewijs dat het SARS-CoV-2 virus besmettelijk is in afvalwater, stellen experten dat het risico op besmetting met SARS-CoV-2 via het zeewater zeer klein is.
Het risico op besmetting door het SARS-CoV-2 virus via zwerfvuil op het strand, situeert zich voornamelijk bij recent (‘vers’) achtergelaten afval zoals sigarettenpeuken, medisch beschermingsmateriaal (bv. mondmaskers) en gebruikersplastic (bv. drinkflessen, plastic bestek). Gezien het toeristisch strand de plaats bij uitstek is waar veel mensen samenkomen en waar grote hoeveelheden zwerfvuil achtergelaten worden in de zomermaanden, is een aangepaste strategie met betrekking tot het afvalbeheer aangewezen om besmettingen via deze weg te voorkomen.
Gezien de gevoeligheid van het virus aan warmte en uitdroging, is het aannemelijk te stellen dat het virus niet lang kan overleven in het droog zand tijdens de zomermaanden, wat het risico op besmetting minimaliseert. Naast burgerzin en de richtlijnen in het kader van ‘social distancing’, kan het risico verder gereduceerd worden door voldoende propere sanitaire gelegenheden te voorzien in de nabijheid van het strand.
Nieuwe wetenschappelijke studies en observaties over de verspreiding en de potentiële humane transmissie van het SARS-CoV-2 virus in zeewater (zout water) en zand zijn dan ook cruciaal om op korte termijn te komen tot een betere beoordeling van het besmettingsgevaar aan de Vlaamse kust.
De volledige nota kan u hier downloaden.
Voor meer info over de nota: FACT CHECK Wetenschappelijke kennis over het coronavirus SARS-CoV-2 in de context van de Vlaamse stranden:
Communicatiehoofd en persverantwoordelijke VLIZ: Jan Seys – jan.seys@vliz.be
Foto (c) Paul van der Heyde