Eind 2017 richtten enkele vooraanstaande Belgische bedrijven (Colruyt, DEME, Econopolis, INVE, Jan De Nul, Sioen Industries, Tractebel Engineering, Vanbreda Risk & Benefits, Vyncke and ZERI) de vzw Blauwe Cluster op die wil inzetten op samenwerkingsverbanden tussen kennisinstellingen, overheidsinstellingen en bedrijven met als doel innovatieve projecten uit te werken die het economisch potentieel van onze Noordzee aanspreken. Begin maart zette het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) het licht op groen voor De Blauwe Cluster vzw om een speerpuntcluster te worden. Hiermee zal de Blauwe Cluster het zesde speerpuntcluster-initiatief in Vlaanderen worden na Catalisti (chemie), Flux50 (energie), VIL (logistiek), Flanders’ food (Agrovoeding) en SIM (materialen). Tegen eind 2018 dient de Blauwe Cluster hiervoor een clusterpact ter goedkeuring voor te leggen aan VLAIO maar nu reeds kunnen innovatieprojecten worden ingediend. In juni volgt ook een startmoment te Oostende om de eerste innovatieprojecten voor te stellen.
Vanuit dit oogpunt ontwikkelde de Blauwe Cluster reeds vernieuwende onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten die zullen bijdragen tot duurzame en beloftevolle economische activiteiten en investeringen in het Belgische deel van de Noordzee én daarbuiten. Klimaatverandering, oceaanvervuiling, het energievraagstuk, gezonde voeding en goede maritieme bereikbaarheid zijn uitdagingen waar De Blauwe Cluster zich actief voor zal inzetten. Ook het blauw toerisme, met specifieke aandacht voor eco-educatief-toerisme rond de innovatieprojecten op zee, wordt door de Blauwe Cluster op de kaart gezet. De verschillende uitdagingen zullen als een “ecosysteem” benaderd worden doordat een verscheiden en breed netwerk aan bedrijven en kennisinstellingen gaan samenwerken.
Op het vlak van innovatie wordt onder meer gedacht aan: de kweek van algen in de Noordzee, drijvende zonnepanelen, het opruimen van de munitiestortplaats op de Paardenmarkt, de versterking van de kustbescherming, etc.
Het VLIZ heeft een belangrijke rol opgenomen bij de voorbereiding van de Blauwe Cluster als contactpunt voor het mariene onderzoekslandschap (cfr. Compendium voor Kust en Zee) en bij het waarborgen van de wetenschappelijke onderbouwing van het aanvraagdossier. Na de erkenning, zal binnen de cluster een wetenschappelijke adviesraad worden opgericht waarbij het VLIZ zich ook verder zal inzetten als een liaison tussen de mariene wetenschappelijke wereld en industrie.
Er is reeds een website gelanceerd met meer info over de missie en historiek van dit initiatief.