IMIS - Marine Onderzoeksgroepen

"Wanneer hout verkocht wordt of wanneer een bosinventaris gemaakt wordt willen bosbouwers wel eens weten hoeveel volume er in een boom gaat. Dat is nogal moeilijk om te meten wanneer de boom nog recht staat. Daarom gebruiken bosbeheerders een hulpmiddel: de volumetabel, in het jargon ook wel ‘tarief’ genoemd. Dit is een tabel waaruit het houtvolume van een boom kan afgelezen worden op basis van zijn omtrek of diameter en eventueel de boomhoogte. Er wordt immers aangenomen dat bomen met eenzelfde omtrek en eenzelfde hoogte ook hetzelfde volume hebben. Dat is natuurlijk alleen juist wanneer ze ook een beetje dezelfde vorm hebben. Voor Vlaanderen bestaan tot nu toe geen eigen volumetabellen en worden die van andere regio’s gebruikt. Meestal worden hier de tabellen van Dagnelie gebruikt. De metingen gebeuren op liggende bomen, omdat dit het gemakkelijkste en meest nauwkeurige is. Maar zelfs dan is het niet zo simpel om het volume van een boom te bepalen. Het volume van een cylinder of een afgeknotte kegel kan iedereen wel berekenen, maar een boom ziet er zelden uit als een cylinder. Daarom delen we de boom op in stukken van 1m en beschouwen we elk van deze stukken als afgeknotte kegels waarvan we het volume bepalen. Het volume van de boomstam is dan de som van al deze volumes. Dit noemen we de sectiegewijze volumebepaling. Het volume van een hele boom krijgen we door deze methode ook op de grote takken toe te passen en dit bij het stamvolume op te tellen. Omdat we meten op liggende bomen, ware we voor onze metingen afhankelijk van exploitaties of windval. Voor ons onderzoek was de najaarsstorm van oktober 2001 dan ook een meevaller. Maar het grootste gedeelte van de metingen vond plaats in de loten uit de catalogi van de openbare houtverkopen van de Afdeling Bos en Groen. Nadat we van elk van de opgemeten bomen ook het volume hebben berekend kregen we voor elke boomsoort een puntenwolk van (omtrek, hoogte, volume)-combinaties. Aan de hand van verschillende multipele regressietechnieken wordt aan deze gegevenswolk het best passende model gefit. "