Epi- en hyperbenthische gemeenschappen van Belgische zandstranden = Epi- and hyperbenthic communities of Belgian sandy beaches
Beyst, B. (2001). Epi- en hyperbenthische gemeenschappen van Belgische zandstranden = Epi- and hyperbenthic communities of Belgian sandy beaches. PhD Thesis. Universiteit Gent. Instituut voor Dierkunde. Vakgroep morfologie, systematiek en ecologie: Gent. 351 pp.
Dit is de eerste studie over de hyper- en epibenthische fauna van de surf zone van Belgische zandstranden. Daarom, als een eerste doelstelling voor deze thesis, werd er in eerste instantie veel aandacht besteed aan de inventarisatie (soortensamenstelling) en de beschrijving van de temporele en ruimtelijke distributiepatronen van de twee gemeenschappen. Een temporele en een ruimtelijke campagne werden uitgevoerd, waarbij telkens het hyper- en epibenthos werd bemonsterd. Tijdens de temporele campagne werden maandelijks stalen genomen in 4 geselecteerde stations, terwijl de ruimtelijke campagne een staalname inhield in 12 stations langsheen de Belgische kust. Uiteindelijk blijkt de surfzone van de Belgische kust een habitat te zijn voor een groot aantal soorten. Een rijke hyperbenthische gemeenschap is aanwezig en ook het epibenthos is divers. Totale hyper- en epibenthische densiteiten waren vergelijkbaar of zelfs hoger dan die van de aangrenzende, subtidale gebieden. De Belgische surfzone kan hierdoor bekeken worden als een belangrijke uitbreiding van het rijke zandbankengebied voor de kust. Verschillen in totale hyperbenthische densiteiten met andere Europese surf zones zijn waarschijnlijk gelinkt aan de graad van blootstelling van de stranden. Tijdens deze studie werd een poging gedaan om de belangrijkste structurerende variabelen voor de hyper- en epibenthische gemeenschap te identificeren. Hiervoor werd een brede waaier aan omgevingsvariabelen gemeten tijdens het moment van staalname. Verschillende uni- en multivariate statistische technieken werden gebruikt voor de analyse van de datasets. Ondanks de duidelijke temperatuur-gerelateerde seizoenale distributiepatronen, worden de hyper- en epibenthische gemeenschappen van de surfzone ook duidelijk beinvloed door hydrodynamische factoren. Deze invloed laat zich voelen tijdens korte termijn gebeurtenissen (b.v. storm) of door langere termijn effecten (invloed op de morfodynamiek van het strand). Ruimtelijke verschillen werden gevonden in soortenrijkdom en densiteit. In het algemeen werden de hoogste hyper- en epibenthische densiteiten gevonden op vlakke, brede strand en, maar ook op intermediaire strand en en bij hoge turbiditeit werden hoge densiteiten en een groot aantal soorten gevonden. Ondanks de duidelijke distributiepatronen, vereisen de veel lagere densiteiten van het epibenthos in vergelijking met het hyperbenthos waarschijnlijk een hogere staalname-inspanning en gerepliceerde staalname in toekomstige studies. Deze studie toont ook aan dat zowel de intertidale als de ondiep subtidale karakteristieken moeten in rekening gebracht worden indien de (mobiele) fauna van de surfzone wordt onderzocht. Maag-/darminhoud analyses werden uitgevoerd op vijf algemene platvissoorten om een deel van het surf zone voedselweb te ontrafelen. De vissen waren afkomstig van de stalen genomen tijdens de temporele campagne en additionele individuen werden bekomen uit de bijvangst van commerciele strand-vissers. Prooien van de vijf soorten behoorden tot het hyperbenthos (b.v. aasgarnalen), endobenthos (b.v. polychaeten) en epibenthos (b.v. garnalen). Slechts zeer weinig overlap van hun dieten kon worden aangetoond. Indien dit wel het geval was, ging het voomamelijk over soorten die veel voorkomen in de Belgische surf zones, zoals aasgarnalen en garnalen. Deze resultaten bevestigen het opportunistische gebruik van de beschikbare voedselbronnen in het surfzone ecosysteem door de onderzochte platvissen. Zo'n opportunistisch gebruik van voedselbronnen kan belangrijk zijn voor vissen die dikwijls in de surf zone foerageren, aangezien de meeste strand en, blootgesteld aan een aanzienlijke golfactie, fysisch gestresseerde omgevingen kunnen zijn. Het dieet van tarbot Scophthalmus maximus en griet Scophthalmus rhombus illustreert een deel van de interacties die optreden tussen het hyper- en epibenthos in het lokale voedselweb van de surfzone, terwijl dat van schol Pleuronectes platessa<
Datasets (2)
Marine Biology Section, Ugent -Belgium. Macrodat. Macrobenthos of the Belgian Part of the North Sea and associated beaches since 1971. http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=dataset&dasid=1615 accessed on [..date of extraction..], meer
Epi- en hyperbenthische gemeenschappen van Belgische zandstranden, meer
Alle informatie in het Integrated Marine Information System (IMIS) valt onder het VLIZ Privacy beleid
