Vlaamse overheid; Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken; Vlaams Ministerie Mobiliteit en Openbare Werken; Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust; VLOOT dab, more
Vlaamse overheid; Beleidsdomein Economie, Wetenschap en Innovatie; Administratie Wetenschap en Innovatie; Afdeling Technologie en Innovatie, more, sponsor
Expeditie Zeeleeuw is een educatief project dat wordt ondersteund binnen het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie, een initiatief van de Vlaamse minister van Financiën en Begroting, Ruimtelijke Ordening, Wetenschappen en Technologische Innovatie. De projectaanvraag is ingediend door het Vlaams Instituut voor de Zee in een partnerschap met SHE Consultancy en de Administratie Waterwegen en Zeewezen afdeling DAB Vloot.
Samenvatting
1. Doelstelling
· Jongeren hebben interesse voor een probleemoplossende aanpak en begrijpen de rol van wetenschap hierin;
· Jongeren worden gestimuleerd om een wetenschappelijke studierichting te kiezen;
· De deelnemers hebben noties van wetenschappelijke onderzoeksmethodes (het proces achter het onderzoek);
· Jongeren hebben noties van wat een geïntegreerd en duurzaam kustzonebeleid betekent;
2. Doelgroep
· Jongeren uit de derde graad BSO, TSO en ASO.
· 500.000 TV kijkers uit het brede publiek.
3. Concept
Fase 1: Virtuele expeditie
Jongeren gaan op expeditiereis langs de Belgische kust. Zij komen tien hindernissen tegen en moeten die één voor één overwinnen. Een hindernis is een belangrijk wetenschappelijk onderzoeksproject dat vertaald wordt naar een probleemstelling gericht naar jongeren. Oplossingen worden door jongeren aangebracht binnen het kader van een duurzaam Noordzeebeleid. Deze expeditie is een virtuele reis langs de kust. Er wordt een klassikale competitie aan verbonden.
Fase 2: Fysieke expeditie
De winnende klas gaat dan op werkelijke expeditie met De Zeeleeuw van het VLIZ. Deze jongeren leiden (leerlinggestuurd onderwijs) de expeditie. Zij zijn reeds goed voorbereid op het wetenschappelijk werk en moeten het nu als TV reporter uitleggen aan het grote publiek. Er staat een team van wetenschappers klaar aan wal dat hen via ICT hulpmiddelen begeleidt (wetenschappers als coach) tijdens de expeditie. Hier komen meerder onderzoeksinstellingen uit hun ?vakgebied? en proberen deze jongeren te begeleiden via het internet. Een TV-reportage (reality TV) verslaat deze gebeurtenissen en sleurt het brede publiek mee op reis.
4. Een leertraject in matrixvorm
Het resultaat is een leertraject bestaande uit TIEN modules; elke module neemt 3 lesuren in beslag. Een module wordt aangevat door een casus of probleemstelling. Iedere module wordt ontplooid door vijf werkvormen, met name:
- een klassikale toelichting van de casus of probleemstelling
- een videoreportage van een wetenschapper aan het werk
- een veldoefening of labo-sessie
- een interactieve simulatie op het internet
- een bezoek aan een relevante instelling/museum
Deze thema's zijn een representatieve staalkaart van een zeer veelzijdig onderzoeksprogramma.
6. Pedagogisch
Deze thema's vormen de rode draad van een leertraject met de volgende pedagogische uitgangspunten:
· Elk thema wordt vertaald in een casus of probleemstelling. Dit probleem wordt dan klassikaal aangepakt. Een voorbeeld is "De Paardemarkt is een dumpsite van oorlogsmunitie; zoek een oplossing voor dit probleem";
· Iedere casus wordt ondersteund door verschillende werkvormen; ten eerste is er een klassikale sessie tijdens dewelke het probleem wordt voorgesteld; daarnaast is er een getuigenis op video van een wetenschapper; een doesessie wordt op of nabij de school voorzien; een interactief spel stimuleert het oplossend vermogen van de leerlingen(in Macromedia Flash MX) en er is bezoek aan een externe site;
· Voor iedere casus zijn 5 cartoonfiguren voorzien die telkens hun standpunten verkondigen; deze zijn: een wetenschapper, een zakenman, een gemeentelijk ambtenaar, een milieu-activist en een vakbondsleider; de acteurs zijn fictieve personen; binnen het sociaal-constructivisme zijn zij het die de complexiteit van een probleem voorstellen (er wordt te vaak gesimplificeerd; de leerinhoud moet in al zijn complexiteit aangeboden worden; zie Jonassen);
· Sociaal leren en probleemoplossend leren staat centraal;
7. Organisatorisch
· Projectpromotor is het Vlaams Instituut Voor de Zee (VLIZ) en projectmanager is SHE Consultancy.
. Een stuurgroep bestaande uit pedagogen (Ann D'heedene & Wim Haghebaert), een wetenschapper ( dr. Jan Seys) en een projectmanager (Karel Ameye) staat garant voor impact en kwaliteit;
· Een wetenschappelijk team representatief voor het uitgebreide onderzoeksnetwerk van het Vliz wordt aangesteld. Het Vliz heeft trouwens gemakkelijk toegang tot deze wetenschappers omdat het stimuleren van networking tussen onderzoeksinstellingen tot haar kerntaken behoort;
8. Inkleding
Jongeren hebben een doel. Ze gaan op expeditie vanuit Oostende, de thuishaven van de het onderzoeksschip de Zeeleeuw. Onderweg worden ze geconfronteerd met hindernissen (casussen). Deelnemende klassen moeten minstens drie hindernissen overwinnen d.i. deelnemen aan drie modules van 6 uur.
9. Evaluatie
Voor de Zeeleeuwexpeditie van het VLIZ kiezen wij voor een impactevaluatie: een ex-post evaluatie met nulmeting met een focus op doelmatigheid waarbij wij de resultaten toetsen aan de doelstellingen. Het evaluatie-instrument is een interview met procedurevoorschrift. De leraar bevraagt 5 leerlingen per klas. Een enquêteformulier wordt ondersteund door foto's om jongeren in de juist sfeer te brengen tijdens het interview. Deze aanpak is het resultaat van een samenwerking met de groep onderwijskunde van de Universiteit Gent. Gezien de Zeeleeuwexpeditie geschreven zal zijn binnen een Logisch Kader (PCM methode), zullen wij de evaluatiemethode aanwenden die er het best bij aansluit. De richtlijnen van de Europese Commissie worden hierbij gevolgd .
De Project Cycle Management methode (PCM) geeft aan dat een doelmatigheidsmeting binnen een impactevaluatie het verband legt tussen resultaten en doelstellingen. Het Logisch Kader geeft zeer duidelijk aan welke indicatoren gemeten moeten worden op dit niveau; deze zijn:
· het aantal inschrijvingen;
· 90% van de deelnemers kunnen spontaan drie mariene wetenschappelijke projecten noemen;
· 80% van de deelnemers kunnen voor minstens een Noordzeeknelpunt "met voldoening" aantonen via welk wetenschappelijk onderzoek welke oplossing gevonden wordt;
· 80% van de deelnemende jongeren behalen een "voldoende" bij het geven van een definitie van "duurzaam kustzonebeleid";
