IMIS - Marine Research Groups | Compendium Coast and Sea

IMIS - Marine Research Groups

[ report an error in this record ] Print this page

Paleontologisch, archeologisch en paleolandschappelijk onderzoek van het Scheur
Period:
  • Vlaamse overheid; Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken; Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken; Departement Mobiliteit en Openbare Werken; Geotechniek, more
  • Universiteit Gent; Vakgroep Geologie, more
  • Universiteit Gent; Faculteit Wetenschappen; Vakgroep Biologie, more
  • Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen; Departement Paleontologie, more
  • Natural History Museum Rotterdam (NMR), more
  • Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), more
Ter hoogte van het Scheur werden in het recente verleden door Nederlandse vissers een groot aantal zeer unieke prehistorische paleontologische vondsten gedaan (oa botmateriaal van walrus, bosolifant, ree, oerwalvis, beluga). Betrouwbare datering van het botmateriaal blijkt problematisch (C14 methode gaat slechts tot 40.000 jaar), en een paleolandschappelijke benadering is cruciaal om deze vondsten correct (en breder) te kunnen plaatsen zowel qua tijd als qua milieu (landschap).
In 2017/2018 werden een paar korte vaartochten uitgevoerd naar het Scheur met de Simon Stevin. Tijdens deze tochten werd o.a. bijkomend botmateriaal en schelpmateriaal gevonden. Datering van het botmateriaal is momenteel gaande. Extractie en analyse van DNA uit walrus botten wordt voorzien. Verkennende multibeam metingen tonen aan dat de noordelijke rand van de vaargeul een zeer onregelmatige morfologie vertoont die mogelijk gelinkt is aan de vondsten. Enkele profielen opgenomen mbv de SES Quattro parametrische echosounder tonen aan dat er een redelijk goede penetratie is.
Het Scheur onderzoek sluit nauw aan bij het ‘Zeebrugge project’ i.o.v. Maritieme Toegang en uitgevoerd door UGent in nauwe samenwerking met VLIZ, waarbij een geologische, paleogeografische en archeologische studie wordt gemaakt van de directe omgeving van Zeebrugge. Hiervoor werden in de zomer van 2018 in totaal 18 diepe boringen en 27 diepe sonderingen uitgevoerd (tot 30 m diep). Stalen uit deze boringen worden op dit moment geanalyseerd (C14, OSL, pollen, diatomeeën). Een 3-dimensioneel lagenmodel en voxelmodel van het studiegebied is voorzien voor het voorjaar 2019.
Het Scheur is gelegen op de noordelijke grens van het Zeebrugge studiegebied, en beide onderzoeken versterken elkaar en zijn een duidelijk voorbeeld van ‘win-win’ situatie. Enerzijds leveren de vondsten van het Scheur een belangrijke bijdrage aan het geoarcheologische verhaal van Zeebrugge, een verhaal dat veel mensen aanspreekt. Anderzijds laten de boringen en sonderingen in het Zeebrugge project toe om het paleolandschap van het Scheur beter in kaart te brengen.
Het Scheur onderzoek biedt een unieke samenwerking met de Vlaamse overheid (MOW – Geotechniek) en diverse onderzoeksinstellingen in België (UGent-Vakgroep Geologie, UGent-Vakgroep Biologie, KBIN–Paleontologie) en Nederland (Natuurhistorisch Museum Rotterdam).