Vispassage Kerkhove: validatiemeting en optimalisatie ontwerpmethodiek bekkenvormige vispassage
Vercruysse, J.; Visser, K.P.; Goormans, T.; Depreiter, D.; Claeys, S.; Vereecken, H.; Buysse, D. (2024). Vispassage Kerkhove: validatiemeting en optimalisatie ontwerpmethodiek bekkenvormige vispassage. Versie 4.0. WL Rapporten, 22_030_1. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen. VIII, 79 + 21 bijl. pp.
Part of: WL Rapporten. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen. , more
|
| Available in | Authors |
|
Document type: Project report
|
| Abstract |
Het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) heeft, in samenwerking met het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO), afgelopen jaren verschillende ontwerpen uitgevoerd voor vispassages op de Bovenschelde, Leie en Dender, waaronder ook de aanpassing van de vispassage op de Bovenschelde te Kerkhove. Dit aangepaste ontwerp betreft een V-vormige breukstenen bekkentrap bestaande uit 18 asymmetrische drempels. Aan opwaartse zijde bevindt zich een automatisch gestuurde brede hefschuif om de vispassage met oog op peilbeheer of onderhoud te kunnen sluiten. De monding bestaat uit een loodrechte uitstroom met knijpconstructie net afwaarts van de stuwen.
Met het oog op toekomstige ontwerpen van dergelijke vispassages en de optimalisatie van de toegepaste ontwerpmethodiek wordt het functioneren van de vispassage te Kerkhove geëvalueerd. Hiertoe werden verschillende hydraulisch maatgevende parameters bemeten doormiddel van een uitgebreide meetcampagne die uitgevoerd werd van 5 tot en met 7 oktober 2022. Deze meetcampagne betrof een samenwerking tussen WL, INBO en de cel fotogrammetrie en topografie van de afdeling Algemene Technische Ondersteuning (ATO).
In kader van deze meetcampagne werden de oevers en de kruinen van de eerste 7 drempels in detail opgemeten aan de hand van 3D LiDAR scans aangevuld met puntmetingen. Tevens werden waterpeilen continu opgemeten op verschillende plaatsen in de stuwgeul, in de instroom van de vispassage op- en afwaarts de afsluitconstructie, in de eerste 13 bekkens en bij de uitstroom. Vervolgens werden op de voornoemde dagen debietsmetingen, stroomsnelheidsmetingen en LSPIV-opnames uitgevoerd in drie reeksen van een halve dag bij een verschillend opwaarts peil.
De evaluatie van de vispasseerbaarheid van de drempels werd uitgevoerd aan de hand van een grid van puntsnelheidsmetingen boven de kruin van twee drempels, de gemeten drempelhoogtes en de continue waterpeilmetingen op- en afwaarts van de drempel. Het oppervlakte snelheidspatroon in de instroom en in 3 bekkens werd in beeld gebracht en geëvalueerd door middel van LSPIV opnames met behulp van een drone.
Uit de resultaten bleek dat het debiet door de vispassage hoger ligt als werd berekend tijdens het ontwerp. Dit wordt mogelijk verklaard door afwijkende drempelhoogtes en -vormen, en een onderschatting van de debietcoëfficiënt tijdens de ontwerpfase. Een optimalisatie van de overlaatformule voor V-vormige bekkentrappen werd voorgesteld.
Voor de bemeten scenario’s bleek de passeerbaarheid in de vispassage op de meeste plaatsen voldoende. Er waren echter ook een aantal drempels waar stroomsnelheden over het algemeen te hoog liggen en drempels waar bij lagere opwaartse waterpeilen niet voldoende doorzwemdiepte gehandhaafd blijft. Daarnaast werd een relatief groot verval in de instroom van de vispassage vastgesteld. Dit leidt tot ongewenst lage doorzwemdieptes en relatief hoge stroomsnelheden in de instroom. Dit grotere verval wordt vermoedelijk veroorzaakt door een te ondiepe aanleg van de instroom. |
|
